NPV là gì? Cách tính và ứng dụng phân tích NPV
Các hạng mục bài viết: Giao dịch CFD
Thẻ gắn: npv là gì
Thời gian đăng bài: 2025-5-17
NPV hay Net Present Value là một trong những chỉ số quan trọng phổ biến mà bạn không thể bỏ qua để đánh giá ban đầu một dự án nào đó. Mặc dù có những ưu điểm nhưng chúng ta cũng không thể phủ nhận những tồn tại hay nhược điểm khi phân tích với chỉ số này. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết hơn NPV là gì, cũng như những ưu nhược điểm khi sử dụng chỉ số này trong bài viết hôm nay.
Chỉ số NPV là gì?
NPV (Net Present Value) hay giá trị hiện tại ròng là một chỉ số tính toán sự chênh lệch giữa giá trị hiện tại của dòng tiền vào với giá trị hiện tại của dòng tiền ra có thể nhận được từ một khoản thời gian nào đó trong một khoảng thời gian nhất định. Chỉ số này thường phổ biến trong việc lập kế hoạch, phân bổ ngân sách hay đánh giá trước khi đầu tư.
Chỉ số NPV sẽ cho nhà đầu tư biết được khả năng sinh lời của một dự án hay một khoản đầu tư trong tương lai. Ngoài sử dụng phổ biến trong ngành xây dựng, chỉ số NPV cũng được sử dụng phổ biến trong thị trường tài chính như đầu tư cổ phiếu, trái phiếu,… Một trong những yếu tố quan trọng để nhà đầu tư có thể đưa ra quyết định đầu tư cuối cùng đó là tính toán đến sự chênh lệch giữa giá trị dòng tiền năm thứ n về thời điểm hiện tại so với vốn ban đầu. Vậy thì giá trị NPV nào thì dự án đáng để đầu tư?
Công thức tính và ý nghĩa NPV
Trước hết, hãy cùng xem công thức tính toán chỉ số NPV dưới đây:
NPV = 
Trong đó:
Ct: Dòng tiền ròng của năm t = Lợi nhuận - Chi phí
: Chi phí ban đầu
n: Thời gian thực hiện (năm/tháng/…)
R: Tỷ lệ chiết khấu dòng tiền
T: Thời gian tính toán dòng tiền
Chúng ta cùng đi vào một ví dụ để hiểu hơn về cách tính chỉ số NPV. Giả sử chi phí vốn ban đầu là 500 triệu đồng, đầu tư dự án trong vòng 3 năm với tỷ lệ chiết khấu trung bình năm là 5%. Dòng tiền ròng từ thời điểm đầu tư là 100 triệu mỗi năm. Từ những dữ liệu này, ta có:
NPV = 
Ý nghĩa giá trị NPV
Nếu chỉ số NPV tính toán ra âm thì nó đang nói lên điều gì? Thực tế, mỗi giá trị của NPV đều mang lại những ý nghĩa riêng. Cụ thể:
- NPV dương (NPV >0): Dự án có dòng tiền dương có thể hiểu rằng dự án có được lợi nhuận, có thể đầu tư. Nó không chỉ cho thấy được dự án có thể đảm bảo chi phí cũng như có thể “bao trùm” cả tỷ lệ chiết khấu (tính đến lạm phát hay lãi suất)
- NPV = 0: Tương tự cách hiểu phía trên, chỉ số NPV lúc này cho thấy dòng tiền mà dự án mang về chỉ đủ bù đắp cho chi phí cũng như tỷ lệ chiết khấu
- NPV âm (NPV <0): Cho thấy dự án nếu đầu tư có thể sẽ nhận về một khoản thua lỗ bởi dòng tiền dự án mang lại không đủ bù đắp chi phí vốn và tỷ lệ chiết khấu dự án.
Tuy nhiên, không phải NPV âm thì sẽ không đầu tư dự án đó, có một số mục đích khác ví dụ như dự án phi lợi nhuận thì dù NPV âm, dự án đó vẫn sẽ nhận được đầu tư. Việc tính toán NPV để các nhà đầu tư có thể nhìn thấy tổng quan hơn về dòng tiền sau thời gian n về thời điểm hiện tại.
Phân biệt chỉ số NPV và IRR
Nếu bạn chưa biết thì IRR (Internal Rate of Return) hay tỷ suất hoàn vốn nội bộ. Cả chỉ số NPV và IRR đều là chỉ số quan trọng trong việc đưa ra quyết định đầu tư. Nói cách khác, tỷ suất sinh lời mục tiêu để dự án hoàn vốn, không bị lỗ khi NPV = 0. Lúc này tỷ lệ chiết khấu (r) = Tỷ suất hoàn vốn nội bộ (IRR). Tuy nhiên không phải lúc nào NPV và IRR cũng đưa chung một kết quả, đôi lúc nó có thể đưa ra kết quả loại trừ lẫn nhau. Lúc này, tùy thuộc vào mục tiêu sẽ đưa ra lựa chọn phù hợp. Điển hình đó là khi mục tiêu quan trọng nhất là tối đa hóa tài sản, lợi nhuận thì sẽ ưu tiên lựa chọn dự án có chỉ số NPV cao hơn.
Đánh giá ưu và nhược điểm khi sử dụng chỉ số NPV
Bên cạnh các điểm mạnh của chỉ số này, hãy cùng điểm qua một số điểm yếu mà các nhà đầu tư cũng cần cân nhắc:
|
Điểm mạnh |
Điểm yếu |
|
● Tính toán đơn giản, dễ hiểu ● Có thể so sánh tính khả thi các dự án với nhau ● Có thể dễ dàng tùy chỉnh tỷ lệ chiết khấu để chỉ số NPV có thể phản ảnh được rủi ro đầy đủ hơn, phù hợp với thực tế. |
● Khó ước tính được thu nhập tương lai và cả tỷ lệ chiết khấu do thông thường tỷ lệ chiết khấu phụ thuộc nhiều yếu tố khác. ● Công thức tính NPV không tính đến quy mô dự án |
Lưu ý khi sử dụng NPV
NPV vẫn luôn là lựa chọn hàng đầu trong việc đánh giá dòng tiền của dự án, hỗ trợ đánh giá dự án để đầu tư tuy nhiên nó vẫn cần được sử dụng sao cho hiệu quả. Khi sử dụng NPV, các nhà đầu tư có thể thay đổi biến số khác nhau để kiểm tra độ nhạy của chỉ số này. Bên cạnh đó, NPV cao hơn không đảm bảo dự án sẽ tốt hơn vì có nhiều yếu tố khác như quy mô dự án, chi tiêu của dự án lớn hơn cũng chưa được phản ánh vào chỉ số này. Đối với các dự án không tính đến lợi ích về tiền thì thường sẽ không chú trọng quá nhiều vào chỉ số NPV mặc dù nó vẫn sẽ giúp các nhà đầu tư tính toán giá trị hiện tại của dòng tiền dự án.