Sàn DEX là gì? Tiêu chí lựa chọn sàn DEX phù hợp
Các hạng mục bài viết: Giao dịch Crypto
Thẻ gắn: sàn dex là gì
Thời gian đăng bài: 2025-5-31
Hoạt động giao dịch tiền điện tử sẽ chủ yếu diễn ra trên hai loại sàn giao dịch là sàn CEX và sàn DEX. Sàn DEX như một khái niệm mới mẻ hơn so với sàn giao dịch tập trung CEX truyền thống phổ biến. Hãy cùng tìm hiểu xem sàn DEX là gì, đánh giá ưu và nhược điểm của loại sàn giao dịch này cũng như cách lựa chọn sàn DEX phù hợp.
Sàn DEX là gì?
DEX (viết tắt của Decentralized Exchange) là sàn giao dịch phi tập trung, là thị trường ngang hàng nơi các giao dịch sẽ được diễn ra trực tiếp giữa các nhà giao dịch tiền điện tử. Loại sàn giao dịch này cho phép các nhà giao dịch có thể kết nối và giao dịch với nhau không bị bên thứ ba nào can thiệp. Sàn DEX là một sản phẩm hiện thực hóa một trong những cốt lõi của thị trường tiền điện tử đó là giao dịch phi tập trung, không bị các tổ chức tài chính trung gian can thiệp.
XRP Ledger được cho là sàn giao dịch phi tập trung đầu tiên lâu đời nhất trong thị trường tiền điện tử khi được ra mắt từ năm 2012. Sàn DEX phổ biến nhất hiện nay là Uniswap là sàn giao dịch phi tập trung đầu tiên sử dụng cơ chế AMM, cung cấp và tích hợp một số công cụ tài chính phi tập trung tương thích. Những nhà giao dịch sử dụng sàn DEX sẽ không thể chuyển đổi trực tiếp coin với đồng tiền pháp định mà sẽ chỉ được trao đổi tiền điện tử với loại tiền điện tử khác. Ví dụ như bạn có thể trao đổi BTC để lấy ETH nhưng không thể trao đổi BTC sang USD.
Phân biệt sàn DEX và sàn CEX
Hai loại sàn giao dịch phổ biến nhất hiện nay là DEX và CEX. Sự khác biệt rõ ràng của hai loại hình này được so sánh qua các yếu tố đó là:
- Tính riêng tư: Sàn DEX được đánh giá cao hơn ở tiêu chí này khi người dùng không bắt buộc phải thực hiện KYC hay cung cấp thông tin cá nhân mà chỉ cần kết nối ví ví tiền hóa không lưu ký (non-custodial).
- Khả năng khôi phục: Nếu như sàn CEX có thể hỗ trợ người dùng khôi phục lại tài khoản hoặc ví sàn thông qua xác minh thông tin như email, số điện thoại thì sàn DEX chỉ có thể sử dụng private key để khôi phục. Điều này đồng nghĩa nếu bạn làm mất private key thì không có phương án khác để khôi phục
- Số lượng token giao dịch: Khác với CEX giới hạn số lượng token và các token được listing trên sàn phải kiểm định gắt gao thì trên DEX ai cũng có thể tạo thanh khoản và thêm các cặp token giao dịch mới.
Đánh giá ưu nhược điểm của các sàn DEX
Với một số thông tin cơ bản khi phân biệt sàn DEX và sàn CEX bạn cũng có thể nhận thấy một số lợi ích cũng như một số nhược điểm. Chi tiết hơn, hãy cùng nhìn vào bảng phía dưới đây:
|
Ưu điểm |
Nhược điểm |
|
● Riêng tư hơn khi được giao thức kiểm soát ● Không bị giới hạn số lượng token giao dịch, người dùng có thể tự do thêm thanh khoản cho cặp token mới ● Hạn chế việc bị hacker tấn công và chiếm quyền kiểm soát như sàn CEX |
● Tính thanh khoản thường thấp hơn so với các sàn CEX ● Có nhiều tính năng khá phức tạp đặc biệt đối với nhà giao dịch mới |
Nên lựa chọn sàn DEX nào trên thị trường?
Số lượng sàn DEX trên thị trường hiện nay cũng không phải là con số nhỏ, tuy nhiên đi cùng với đó số lượng sàn kém chất lượng hay một số sàn lừa đảo vẫn còn tồn tại. Dưới đây là một số tiêu chí để các nhà giao dịch có thể đánh giá sàn DEX trước khi lựa chọn giao dịch.
Tiêu chí đánh giá sàn giao dịch phi tập trung DEX
Các nhà giao dịch có thể dựa trên các tiêu chí dưới đây để tham khảo khi đánh giá các sàn giao dịch phi tập trung DEX:
- Thời gian hoạt động trên thị trường
- Tính thanh khoản
- Các loại phí gas, phí giao dịch
- Các tính năng cũng như giao diện để đánh giá trải nghiệm người dùng
Ngoài ra, các nhà giao dịch cũng có thể tham khảo đánh giá của các sàn DEX từ cộng đồng các nhà giao dịch cũng như xem xét các lần xử lý sự cố cũng có thể đánh giá được mức độ uy tín của sàn.
Top các sàn DEX phổ biến nhất hiện nay
Bài viết về sàn DEX là gì hôm nay cũng sẽ đưa ra cho bạn top 3 sàn DEX được giao dịch phổ biến trên thị trường bạn cũng có thể tham khảo nếu chưa có lựa chọn sàn giao dịch phù hợp cho mình:
- Sàn Uniswap: nền tảng giao dịch ra mắt từ năm 2018, được phát triển trên Ethereum, sàn DEX đầu tiên ứng dụng công nghệ AMM giúp các nhà giao dịch có thể dễ dàng đưa token vào các pool thanh khoản thay vì mất nhiều thời gian để tìm kiếm đối tượng giao dịch.
- Curve Finance: đã có mặt trên thị trường khoảng 5 năm, được thiết kế để các nhà giao dịch có thể dễ dàng giao dịch các stable coin với nhau. Phí giao dịch trên Curve được đánh giá ở mức thấp so với các đối thủ trên thị trường.
- Pancake Swap: ra mắt cùng năm với Curve Finance, được phát triển trên mạng BSC. Với mức phí giao dịch thấp cùng tốc độ giao dịch nhanh chóng, nền tảng này đã và đang dần trở thành đối thủ “đáng gờm” cạnh tranh với Uniswap.
Sàn DEX đã mang đến một khái niệm giao dịch mới mẻ hơn, hiệu suất cao hơn so với loại hình giao dịch truyền thống. Bạn có thể tham khảo tiêu chí và các sàn nổi bật phía trên để chọn lựa sàn DEX phù hợp nhất với bản thân.